Ksylitol z Finlandii
jest naturalnym słodzikiem o wyglądzie i smaku bardzo zbliżonym do cukru; na
organizm człowieka działa jednak całkiem odmiennie. Jest tzw. poliolem, dawniej
uzyskiwanym głównie z drewna brzozowego, dziś przeważnie z różnych odmian
kukurydzy*. W jego cząsteczce jest pięć atomów węgla. W przeciwieństwie do
cukrów sześcio- i dwunastowęglowych - tj. glukoza, fruktoza, sacharoza i laktoza
- ksylitol nie fermentuje w przewodzie pokarmowym. Ksylitol jest przetwarzany w
organizmie z minimalnym udziałem insuliny, wskutek czego ma indeks glikemiczny
dziewięciokrotnie niższy od cukru (sacharozy). Dzięki temu jest bardzo
bezpieczny dla diabetyków. Ponadto posiada prawie dwa razy mniej kalorii niż
cukier. Redukując wydzielanie insuliny przeciwdziała otyłości oraz procesom
przedwczesnego starzenia.
Zalecany jest dla osób zagrożonych i dotkniętych osteoporozą, gdyż zwiększa
przyswajanie wapnia, poprawiając tym samym konsystencję kości. Wzmacnia
mineralizację szkliwa zębowego, efektywnie regenerując drobne ubytki.
Jednocześnie hamuje procesy próchnicze oraz zapalenie dziąseł i ozębnej.
Stymuluje napływanie śliny, co przeciwdziała wysychaniu śluzówki w ustach. Jest
skutecznym środkiem przeciwko szkodliwym bakteriom jelit, np. Helicobacter
pylori, mającej udział w owrzodzeniu żołądka. Ogranicza rozwój pleśni i
drożdżaków -m.in. Candida albicans - w przewodzie pokarmowym. Zmniejsza też
łaknienie cukru. Dzięki antybakteryjnemu działaniu podnosi ogólną odporność
organizmu.
Ksylitol przyswojony przez organizm wspomaga usuwanie wolnych rodników,
przyczyniając się do przedłużenia sprawności tkanek i narządów. Praktycznie
jedna trzecia ksylitolu zostaje zaabsorbowana przez wątrobę, a pozostała ilość w
głębi jelit działa jak rozpuszczalny błonnik, powodując wytwarzanie
specyficznych kwasów tłuszczowych. Mają one regulujący wpływ na poziom glukozy i
tłuszczów w krwiobiegu. Z poradnika: Płukanie nosa roztworem ksylitolu (ok. 5%
substancji w soli fizjologicznej) redukuje liczbę szkodliwych mikrobów i
stymuluje samoistne oczyszczanie przewodów nosowych. Zapobiega to zapaleniom
ucha środkowego oraz zmniejsza występowanie alergii, ataków astmy i infekcji
zatok. Warto także przepłukiwać usta rozpuszczonym w ślinie ksylitolem - nawet
już po umyciu zębów.
Zaleca się spożywanie do 15 g ksylitolu dziennie (ok. 3 łyżeczek). Wskazane jest
dochodzić do tej ilości stopniowo.Zbyt duże spożycie bez przygotowania może
skutkować przejściowym rozwolnieniem, które mija w czasie potrzebnym na
zwiększenie wydzielania właściwych enzymów. Dlatego nie należy podawać ksylitolu
małym dzieciom ze względu na niedojrzałość enzymatyczną ich systemów
trawiennych. Fińscy naukowcy utrzymują, że dla wzmocnienia kości wskazane jest
spożywanie do 40 g ksylitolu dziennie. Natomiast JECFA - organ doradczy WHO i
FAO - stwierdził, że dla ksylitolu nie istnieje granica spożycia (ADI -
dopuszczalna dzienna dawka), co znaczy, że jest on bezpieczny niezależnie od
spożywanej ilości dziennej.
Ksylitol oferowany przez firmę MERIDIAN produkowany jest w Finlandii z drzew
liściastych -przede wszystkim z brzozy - bez udziału drożdży używanych w obecnej
biotechnologii.
Ksylitol produkowany z kukurydzy GMO, obecny na naszym rynku, najczęściej
pochodzenia chińskiego, nie nadaje się w dietach przeciwgrzybiczych ponieważ
stanowi pożywkę dla drożdzy, czyli rosną na nim. Zatem istnieje podejrzenie że
na zęby też nie będzie działał tak jak trzeba no i w ogóle stawia pod znakiem
zapytania czy można mu przypisywać właściwości ksylitolu uzyskanego z drzewa
wspomniane powyżej.
Ksylitol może w pełni zastąpić cukier w przyrządzaniu wielu potraw
Mleczko sezamowe 2 łyżki tahiny (masła sezamowego), 1 łyżeczka ksylitolu, 1
filiżanka wody. Tahinę i ksylitol zmiksować z małą ilością wody. Uzupełnić
wodą o dowolnej temperaturze do pojemności jednej filiżanki. Chałwa naturalna
2-3 łyżki tahiny, 1-2 łyżeczki ksylitolu, 1-2 łyżki przegotowanej wody (ewent.
kilka kropel cytryny, 1 łyżeczka dowolnej mieszanki orzechów, nasion, owoców
suszonych). Ksylitol rozpuścić w wodzie. Roztwór dodawać małymi porcjami do
masła sezamowego, ucierając masę do zgęstnienia. Pozostałe składniki można dodać
wg własnych upodobań. 100 g pełnych nasion sezamu zawiera ok. 700 mg dobrze
wchłanialnego wapnia.
Wytrawna polewa czekoladowa 1 łyżka kakao, 2-3 łyżki wody, 1 łyżka ksylitolu,
1 łyżeczka oleju kokosowego lub twardego masła. Kakao rozetrzeć z wodą na
gęstą masę. Ksylitol stopić w rondelku na małym ogniu, dodać masę kakaową,
wymieszać, krótko zagotować. Dołożyć olej kokosowy lub masło, razem gotować
przez chwilę. Zamiast kakao można użyć karobu (wysuszone, zmielone strąki z
drzewa świętojańskiego).
Tahina i karob dostępne są w sklepach z żywnością naturalną.
Lizawka ksylitolowa 1 - 2 łyżki ksylitolu stopić na średnio rozgrzanej
patelni, można dodać pół łyżeczki soku z cytryny lub innych owoców, rozmieszać
na gorąco. Wylać na 1 -2 płaskie spodeczki, pozostawić do całkowitego
zastygnięcia.
Liczne opracowania naukowe przedstawiają ksylitol jako żywność funkcjonalną;
natomiast w nomenklaturze UE jest on dodatkiem do żywności i jako taki posiada
symbol E z numerem 967. Ujednolicona symbolika związków (naturalnych i
sztucznych) dodawanych do żywności ma na celu bezbłędną identyfikację
substancji, które w wielu krajach europejskich często mają odmienne nazwy.
